جلسه سوم مهر 89«امتحان و آزمايشات الهي»

موضوع: امتحان و آزمایشات الهی

 

أَوَلاَ يَرَوْنَ أَنَّهُمْ يُفْتَنُونَ فِي كُلِّ عَامٍ مَّرَّةً أَوْ مَرَّتَيْنِ ثُمَّ لاَ يَتُوبُونَ وَلاَ هُمْ يَذَّكَّرُونَ ﴿سوره توبه آيه 126﴾

آيا نمى‏بينند كه آنان در هر سال يك يا دو بار آزموده مى‏شوند باز هم توبه نمى‏كنند و عبرت نمى‏گيرند (126)

 

خداوند در اين آيه مي فرمايد در سال يك يا دو بار انسان را مي آزماييم كه بنابر تفاسير و احاديث همان شبهاي قدر است.

 

چگونگی آزمایش انسانها:

وَلَنَبْلُوَنَّكُمْ بِشَيْءٍ مِّنَ الْخَوفْ وَالْجُوعِ وَنَقْصٍ مِّنَ الأَمَوَالِ وَالأنفُسِ وَالثَّمَرَاتِ وَبَشِّرِ الصَّابِرِينَ ﴿سوره بقره آيه 155﴾

و قطعا شما را به چيزى از [قبيل] ترس و گرسنگى و كاهشى در اموال و جانها و محصولات مى‏آزماييم و مژده ده شكيبايان را (155)

 

انواع آزمایش انسانها از جانب خداوند :

 

1.آزمایش خصوصی

 

در قرآن آمده است که ما انسانها را به طریق زیر آزمایش می کنیم:

1.ترس

2.فقر

3.گرسنگی

4.ضرر و زیان مالی

 

 

 

آزمایش خصوصی انسانها با استناد به آیات قرآن و احادیثی که از ائمه موجود می باشد.

1.به نقل از قرآن : هر نفسی طعم مرگ را خواهد کشید و بازگشت همه به سوی خداست.

این به چه معناست دوستان؟؟ به نظر من این بدان معنا نیست که از سوی خدا آماده ایم و بسوی خدا بر می گردیم. نه!!! این فقط معنای ظاهری این آیه است و آنچه از درون این آیه بر می آید آن است که هدف از آمدن ما این نیست که یک روز بیاییم و به هر طریقی بر گردیم بلکه چگونگی بازگشت به سوی خداست, که چگونه در این دنیا زندگی کنیم و چگونه بسوی خدا بازگردیم و بعد از بازگشت ما بسوی خدا از ما به چه نحوی یاد شود!!!!!

 

2.به نقل از ائمه: با استناد به احادیثی که از ائمه موجود می باشد خداوند انسان را در سال و در شبهای قدر مورد آزمایش قرار می دهد.

 

2. آزمایش عمومی انسانها

 

وَلَنَبْلُوَنَّكُمْ حَتَّى نَعْلَمَ الْمُجَاهِدِينَ مِنكُمْ وَالصَّابِرِينَ وَنَبْلُوَ أَخْبَارَكُمْ ﴿سوره محمد آيه 31﴾

و البته شما را مى‏آزماييم تا مجاهدان و شكيبايان شما را باز شناسانيم و گزارشهاى [مربوط به] شما را رسيدگى كنيم (31)

أَحَسِبَ النَّاسُ أَن يُتْرَكُوا أَن يَقُولُوا آمَنَّا وَهُمْ لَا يُفْتَنُونَ ﴿سوره عنكبوت آيه 2﴾

آيا مردم پنداشتند كه تا گفتند ايمان آورديم رها مى‏شوند و مورد آزمايش قرار نمى‏گيرند (2)

وَلَقَدْ فَتَنَّا الَّذِينَ مِن قَبْلِهِمْ فَلَيَعْلَمَنَّ اللَّهُ الَّذِينَ صَدَقُوا وَلَيَعْلَمَنَّ الْكَاذِبِينَ ﴿ سوره عنكبوت آيه 3﴾

و به يقين كسانى را كه پيش از اينان بودند آزموديم تا خدا آنان را كه راست گفته‏اند معلوم دارد و دروغگويان را [نيز] معلوم دارد (3)

 

خداوند در اين آيات می فرماید آنان که گفتند ایمان آوردیم نپندارند که رهایشان می کنیم و امتحانشان نمی کنیم!!

 

خداوند انسانها را با حجت های الهی (پیامبران و قرآن) پرورش می دهد و آنها را در اجتماع (دنیا) قرار می دهد و آنها را می آزماید.

ما انسان را جز برای عبادت نیافریدیم...کل طول زندگی انسانها مربوط به آزمایش عمومی است که خداوند می سنجد که کدامین انسانها می توانند از این آزمایش پیروز خارج شوند.

 

خداوند در قرآن انسان را به صبور بودن و بصیرت دستور میدهد و در آیه 156 سوره بقره می فرماید :

الَّذِينَ إِذَا أَصَابَتْهُم مُّصِيبَةٌ قَالُواْ إِنَّا لِلّهِ وَإِنَّا إِلَيْهِ رَاجِعونَ ﴿سوره بقره آيه 156﴾

[همان] كسانى كه چون مصيبتى به آنان برسد مى‏گويند ما از آن خدا هستيم و به سوى او باز مى‏گرديم (156)

 

آنانکه دچار گرفتاری و سختی می شوند گویند ما از خداییم و به سوی خدا باز می گردیم و در آیات 15 و 16 سوره فجر می فرماید :

 

فَأَمَّا الْإِنسَانُ إِذَا مَا ابْتَلَاهُ رَبُّهُ فَأَكْرَمَهُ وَنَعَّمَهُ فَيَقُولُ رَبِّي أَكْرَمَنِ ﴿سوره فجر آيه 15﴾

اما انسان هنگامى كه پروردگارش وى را مى‏آزمايد و عزيزش مى‏دارد و نعمت فراوان به او مى‏دهد مى‏گويد پروردگارم مرا گرامى داشته است (15)

وَأَمَّا إِذَا مَا ابْتَلَاهُ فَقَدَرَ عَلَيْهِ رِزْقَهُ فَيَقُولُ رَبِّي أَهَانَنِ ﴿سوره فجر آيه 16﴾

و اما چون وى را مى‏آزمايد و روزى‏اش را بر او تنگ مى‏گرداند مى‏گويد پروردگارم مرا خوار كرده است (16)

انسانها در خوشبختی می گویند خدا ما را عزیز و گرامی می دارد و به هنگام سختی می گویند خدا ما را خوار گردانیده که به نظر من این همان اصل کفر است.

 

و اما خداوند در قرآن بارها و بارها دوستی خود را نسبت به صابران اعلام می دارد.

وَكَأَيِّن مِّن نَّبِيٍّ قَاتَلَ مَعَهُ رِبِّيُّونَ كَثِيرٌ فَمَا وَهَنُواْ لِمَا أَصَابَهُمْ فِي سَبِيلِ اللّهِ وَمَا ضَعُفُواْ وَمَا اسْتَكَانُواْ وَاللّهُ يُحِبُّ الصَّابِرِينَ ﴿سوره آل عمران آيه 146﴾

و چه بسيار پيامبرانى كه همراه او توده‏هاى انبوه كارزار كردند و در برابر آنچه در راه خدا بديشان رسيد سستى نورزيدند و ناتوان نشدند و تسليم [دشمن] نگرديدند و خداوند شكيبايان را دوست دارد (146)

 

يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ اسْتَعِينُواْ بِالصَّبْرِ وَالصَّلاَةِ إِنَّ اللّهَ مَعَ الصَّابِرِينَ ﴿سوره بقره آيه 153﴾

اى كسانى كه ايمان آورده‏ايد از شكيبايى و نماز يارى جوييد زيرا خدا با شكيبايان است (153)

 

صبر : صبر به معنای و نشانه ساکن بودن نیست بلکه نشانه استقامت و ادامه راه است و خداوند این چنین انسانها را می آزماید.

 

خوشبه حال آنها که خدا دوست و یارشان است!!

 

صابرین از دیدگاه قرآن :

 

وَعِبَادُ الرَّحْمَنِ الَّذِينَ يَمْشُونَ عَلَى الْأَرْضِ هَوْنًا وَإِذَا خَاطَبَهُمُ الْجَاهِلُونَ قَالُوا سَلَامًا ﴿سوره فرقان آيه 63﴾

و بندگان خداى رحمان كسانى‏اند كه روى زمين به نرمى گام برمى‏دارند و چون نادانان ايشان را طرف خطاب قرار دهند به ملايمت پاسخ مى‏دهند (63)

وَلَا تَسْتَوِي الْحَسَنَةُ وَلَا السَّيِّئَةُ ادْفَعْ بِالَّتِي هِيَ أَحْسَنُ فَإِذَا الَّذِي بَيْنَكَ وَبَيْنَهُ عَدَاوَةٌ كَأَنَّهُ وَلِيٌّ حَمِيمٌ ﴿سوره فصلت آيه 34﴾

و نيكى با بدى يكسان نيست [بدى را] آنچه خود بهتر است دفع كن آنگاه كسى كه ميان تو و ميان او دشمنى است گويى دوستى يكدل مى‏گردد (34)

خداوند در اين آيات مي فرمايد: بندگان خاص من انهايي هستند كه روي زمين به تواضع راه مي روند و اگر كسي با بي ادبي برخورد كرد با او به ملايمت و اخلاق نيكو برخورد مي كند و جواب بدي را با خوبي مي دهد.

 

خدايا ، خدايا لياقت بندگيت را به ما عطا فرما و حتي براي لحظه اي ما را به خدمان واگذار مكن

آمين يا رب العالمين