پرینت

جلسه اول ديماه 89 « روش عبادت »

on . Posted in جلسه هاي دي 89

امتیاز کاربران
ضعیفعالی 

موضوع: روش عبادت

وَقَالَ مُوسَى إِن تَكْفُرُواْ أَنتُمْ وَمَن فِي الأَرْضِ جَمِيعًا فَإِنَّ اللّهَ لَغَنِيٌّ حَمِيدٌ ﴿سوره ابراهيم آيه 8﴾
و موسى گفت اگر شما و هر كه در روى زمين است همگى كافر شويد بى‏گمان خدا بى‏نياز ستوده[صفات] است (8)

وَمَا خَلَقْتُ الْجِنَّ وَالْإِنسَ إِلَّا لِيَعْبُدُونِ ﴿سوره ذاريات آيه 56﴾
و جن و انس را نيافريدم جز براى آنكه مرا بپرستند (56)

در آيه اول خداوند مي فرمايد: اگر همه شما به من كافر شويد خداوند بي نياز و ستوده است اما در آيه دوم خداوند مي فرمايد: ما جن و انس را جز براي عبادت نيافريديم!

حال شايد اين سوال پيش بياييد كه خداوند كه بي نياز است پس چرا هدف از آفرينش جن و انس را عبادت و پرستش خود بر مي شمرد؟!

جواب اين سوال اين است: اين گياه است كه براي رشد به نور آفتاب نياز دارد و اين ما هستيم كه براي بهرمند شدن از نور خورشيد خانه هايمان روبه آفتاب مي سازيم . از اين مطلب مي خواهم اين را برسانم كه دراينجا خورشيد نيست كه نيازمند ماست،بلكه ما هستيم كه نيازمند نور خورشيديم! بنابراين اگر خدا هدف از آفرينش جن و انس را عبادت مي شمرد دال بر آن نيست كه نيازمند ماست بلكه عبادت را راهي براي رشد و نمو ما قرار داده است.

اين نكته را نيز بايد متذكر شوم كه هيچگاه خالق نيازمند مخلوق نيست ، بلكه اين مخلوق است كه نيازمند خالق است تا او را هدايت كند و آيه زير اين مطلب را تصديق مي كند.

 

مَا أُرِيدُ مِنْهُم مِّن رِّزْقٍ وَمَا أُرِيدُ أَن يُطْعِمُونِ ﴿سوره ذاريات آيه 57﴾
از آنان هيچ روزيى نمى‏خواهم و نمى‏خواهم كه مرا خوراك دهند (57)

اما اين سود و مزيت هايي كه از عبادت عايد انسان مي شود و باعث رشد و نمو او ميگردد چيست؟!

وعدهاي خداوند كه در برابر عبادت عايد انسان مي شود:

1- يقين
وَاعْبُدْ رَبَّكَ حَتَّى يَأْتِيَكَ الْيَقِينُ ﴿سوره حجر آيه 99﴾
و پروردگارت را پرستش كن تا اينكه مرگ تو فرا رسد (99)

2- تقوي الهي
يَا أَيُّهَا النَّاسُ اعْبُدُواْ رَبَّكُمُ الَّذِي خَلَقَكُمْ وَالَّذِينَ مِن قَبْلِكُمْ لَعَلَّكُمْ تَتَّقُونَ ﴿سوره بقره آيه 21﴾

اى مردم پروردگارتان را كه شما و كسانى را كه پيش از شما بوده‏اند آفريده است پرستش كنيد باشد كه به تقوا گراييد (21)

3- رزق معنوي و مادي و امنيت
فَلْيَعْبُدُوا رَبَّ هَذَا الْبَيْتِ ﴿سوره قريش آيه 3﴾

پس بايد خداوند اين خانه را بپرستند (3)

الَّذِي أَطْعَمَهُم مِّن جُوعٍ وَآمَنَهُم مِّنْ خَوْفٍ ﴿سوره قريش آيه 4﴾
همان [خدايى] كه در گرسنگى غذايشان داد و از بيم [دشمن] آسوده‏خاطرشان كرد (4)
اما اين امنيتي كه خداوند وعده آن را داده است چگونه امنيتي است؟

سوره فلق:
قُلْ أَعُوذُ بِرَبِّ الْفَلَقِ ﴿سوره فلق آيه 1﴾    بگو پناه مى‏برم به پروردگار سپيده دم (1)
مِن شَرِّ مَا خَلَقَ ﴿ سوره فلق آيه 2﴾   از شر آنچه آفريده (2)
وَمِن شَرِّ غَاسِقٍ إِذَا وَقَبَ ﴿ سوره فلق آيه 3﴾   و از شر تاريكى چون فراگيرد (3)
وَمِن شَرِّ النَّفَّاثَاتِ فِي الْعُقَدِ ﴿ سوره فلق آيه 4﴾   و از شر دمندگان افسون در گره‏ها (4)
وَمِن شَرِّ حَاسِدٍ إِذَا حَسَدَ ﴿ سوره فلق آيه 5﴾   و از شر [هر] حسود آنگاه كه حسد ورزد (5)

سوره ناس:
قُلْ أَعُوذُ بِرَبِّ النَّاسِ ﴿سوره ناس آيه 1﴾    بگو پناه مى‏برم به پروردگار مردم (1)
مَلِكِ النَّاسِ ﴿ سوره ناس آيه 2﴾    پادشاه مردم (2)
إِلَهِ النَّاسِ ﴿ سوره ناس آيه 3﴾    معبود مردم (3)
مِن شَرِّ الْوَسْوَاسِ الْخَنَّاسِ ﴿ سوره ناس آيه 4﴾    از شر وسوسه‏گر نهانى (4)
الَّذِي يُوَسْوِسُ فِي صُدُورِ النَّاسِ ﴿ سوره ناس آيه 5﴾   آن كس كه در سينه‏هاى مردم وسوسه مى‏كند (5)
مِنَ الْجِنَّةِ وَ النَّاسِ ﴿ سوره ناس آيه 6﴾     چه از جن و [چه از] انس (6)

از اين آيات مي توان دريافت كه امنيتي كه خداوند در برابر عبادت به بندگانش وعده داده است عبارت است از:

1- امنيت در تاريكي

2- امنيت از شر حسودان

3- امنيت از شر وسوسه گران

4- امنيت از شر جن و انس

نتيجه: خداوند عبادت را راهي براي رهايي از خطرهايي كه انسان را براي رسيدن به كمال تهديد مي كند قرار داده است و اينها همه براي رشد و نمو انسان است.

4- امنيت از شر شيطان
يَا بَنِي آدَمَ لاَ يَفْتِنَنَّكُمُ الشَّيْطَانُ كَمَا أَخْرَجَ أَبَوَيْكُم مِّنَ الْجَنَّةِ يَنزِعُ عَنْهُمَا لِبَاسَهُمَا لِيُرِيَهُمَا سَوْءَاتِهِمَا إِنَّهُ يَرَاكُمْ هُوَ وَقَبِيلُهُ مِنْ حَيْثُ لاَ تَرَوْنَهُمْ إِنَّا جَعَلْنَا الشَّيَاطِينَ أَوْلِيَاء لِلَّذِينَ لاَ يُؤْمِنُونَ ﴿سوره اعراف آيه 27﴾
اى فرزندان آدم زنهار تا شيطان شما را به فتنه نيندازد چنانكه پدر و مادر شما را از بهشت بيرون راند و لباسشان را از ايشان بركند تا عورتهايشان را بر آنان نمايان كند در حقيقت او و قبيله‏اش شما را از آنجا كه آنها را نمى‏بينيد مى‏بينند ما شياطين را دوستان كسانى قرار داديم كه ايمان نمى‏آورند (27)

خداوند در اين آيه به انسان مي گويد كه شيطان پيوسته به دنبال فريب دادن شماست ، شيطان شما را مي بيند و شما او را نمي بينيد و در آخر كساني را كه ايمان نمي آورند و عبادت نمي كنند را به خطر دوستي شيطان وعده مي دهد.

5- رستگاري و عاقبت بخيري
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا ارْكَعُوا وَاسْجُدُوا وَاعْبُدُوا رَبَّكُمْ وَافْعَلُوا الْخَيْرَ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ ﴿سوره حج آيه 77﴾
اى كسانى كه ايمان آورده‏ايد ركوع و سجود كنيد و پروردگارتان را بپرستيد و كار خوب انجام دهيد باشد كه رستگار شويد (77)

اينها همه كه تك تك و با آيه و دليل بر شمرديم همان پاداشيست كه خداوند آنها را در برابر عبادت و بندگي اش به ما وعده داده است و چه پاداشي بهتر از رستگاري و قرب الي الله...

اما اين عبادتي كه خداوند در قرآن بيان كرده چگونه عبادتي است؟!

از آنجايي كه هر عملي يكسري شرايط و خصوصيات ظاهري دارد و يكسري شرايط و خصوصيات باطني ،عبادت هم از اين قاعده مستثنا نيست و اين شرايط به شرح زير است:

شرايط ظاهري:

يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ لاَ تَقْرَبُواْ الصَّلاَةَ وَأَنتُمْ سُكَارَى حَتَّىَ تَعْلَمُواْ مَا تَقُولُونَ وَلاَ جُنُبًا إِلاَّ عَابِرِي سَبِيلٍ حَتَّىَ تَغْتَسِلُواْ وَإِن كُنتُم مَّرْضَى أَوْ عَلَى سَفَرٍ أَوْ جَاء أَحَدٌ مِّنكُم مِّن الْغَآئِطِ أَوْ لاَمَسْتُمُ النِّسَاء فَلَمْ تَجِدُواْ مَاء فَتَيَمَّمُواْ صَعِيدًا طَيِّبًا فَامْسَحُواْ بِوُجُوهِكُمْ وَأَيْدِيكُمْ إِنَّ اللّهَ كَانَ عَفُوًّا غَفُورًا ﴿سوره نساء آيه 43﴾
اى كسانى كه ايمان آورده‏ايد در حال مستى به نماز نزديك نشويد تا زمانى كه بدانيد چه مى‏گوييد و [نيز] در حال جنابت [وارد نماز نشويد] مگر اينكه راهگذر باشيد تا غسل كنيد و اگر بيماريد يا در سفريد يا يكى از شما از قضاى حاجت آمد يا با زنان آميزش كرده‏ايد و آب نيافته‏ايد پس بر خاكى پاك تيمم كنيد و صورت و دستهايتان را مسح نماييد كه خدا بخشنده و آمرزنده است (43)
اين آيه در برگيرنده اين مطلب است كه شرط اول براي عبادت بهوش بودن و طهارت است.


شرايط باطني عبادت:

الَّذِينَ هُمْ عَلَى صَلَاتِهِمْ دَائِمُونَ ﴿سوره معارج آيه 23﴾    آنان كه دائم در نمازند ( دائمي نه فصلي)
وَالَّذِينَ فِي أَمْوَالِهِمْ حَقٌّ مَّعْلُومٌ ﴿ سوره معارج آيه 24﴾   و همانان كه در اموالشان حقى معلوم است (آنچه زايد بر ضرورت است)
لِّلسَّائِلِ وَالْمَحْرُومِ ﴿ سوره معارج آيه 25﴾   براى سائل و محروم (25)
وَالَّذِينَ يُصَدِّقُونَ بِيَوْمِ الدِّينِ ﴿ سوره معارج آيه 26﴾    و كسانى كه روز جزا را باور دارند (26)
وَالَّذِينَ هُم مِّنْ عَذَابِ رَبِّهِم مُّشْفِقُونَ ﴿ سوره معارج آيه 27﴾   و آنان كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند (27)
إِنَّ عَذَابَ رَبِّهِمْ غَيْرُ مَأْمُونٍ ﴿ سوره معارج آيه 28﴾   چرا كه از عذاب پروردگارشان ايمن نمى‏توانند بود (28)
وَالَّذِينَ هُمْ لِفُرُوجِهِمْ حَافِظُونَ ﴿ سوره معارج آيه 29﴾   و كسانى كه دامن خود را حفظ مى‏كنند (29)
إِلَّا عَلَى أَزْوَاجِهِمْ أَوْ مَا مَلَكَتْ أَيْمَانُهُمْ فَإِنَّهُمْ غَيْرُ مَلُومِينَ ﴿ سوره معارج آيه 30﴾   مگر بر همسران خود يا كنيزانشان كه [در اين صورت] مورد نكوهش نيستند (30)
فَمَنِ ابْتَغَى وَرَاء ذَلِكَ فَأُوْلَئِكَ هُمُ الْعَادُونَ ﴿ سوره معارج آيه 31﴾   و هر كس پا از اين [حد] فراتر نهد آنان همان از حد درگذرندگانند (31)
وَالَّذِينَ هُمْ لِأَمَانَاتِهِمْ وَعَهْدِهِمْ رَاعُونَ ﴿ سوره معارج آيه 32﴾   و كسانى كه امانتها و پيمان خود را مراعات مى‏كنند (32)
وَالَّذِينَ هُم بِشَهَادَاتِهِمْ قَائِمُونَ ﴿ سوره معارج آيه 33﴾   و آنان كه بر شهادتهاى خود ايستاده‏اند (33)
وَالَّذِينَ هُمْ عَلَى صَلَاتِهِمْ يُحَافِظُونَ ﴿ سوره معارج آيه 34﴾  و كسانى كه بر نمازشان مداومت مى‏ورزند (34)

نتيجه: از اين مطالب مي توان دريافت كه شرط اينكه عبادتمان همان عبادتي باشد كه خداوند از ما انتظار دارد باشد و از مزاياي آن بهرمند شويم بايد عبادتي آگاهانه و و اصولي كه خداوند آنرا در آيات گفته شده تعريف كرده است داشته باشيم نه عبادتي ظاهري.

آفات عبادت خالصانه:
1- غفلت
2- ريا
فَوَيْلٌ لِّلْمُصَلِّينَ ﴿سوره ماعون آيه 4﴾   پس واى بر نمازگزارانى (4)
الَّذِينَ هُمْ عَن صَلَاتِهِمْ سَاهُونَ ﴿ سوره ماعون آيه 5﴾   كه از نمازشان غافلند (5)
الَّذِينَ هُمْ يُرَاؤُونَ ﴿ سوره ماعون آيه 6﴾   آنان كه ريا مى‏كنند (6)

إِنَّ الْمُنَافِقِينَ يُخَادِعُونَ اللّهَ وَهُوَ خَادِعُهُمْ وَإِذَا قَامُواْ إِلَى الصَّلاَةِ قَامُواْ كُسَالَى يُرَآؤُونَ النَّاسَ وَلاَ يَذْكُرُونَ اللّهَ إِلاَّ قَلِيلًا ﴿سوره نسائ آيه 142﴾
منافقان با خدا نيرنگ مى‏كنند و حال آنكه او با آنان نيرنگ خواهد كرد و چون به نماز ايستند با كسالت برخيزند با مردم ريا مى‏كنند و خدا را جز اندكى ياد نمى‏كنند (142)
بنابراين هدف از عبادت بايد تنها رضاي خدا باشد و عبادتمان با شور اشتياق باشد.

«اغلب فكر مي كنيم كه چون گرفتاريم به خدا نمي رسيم، اما واقعيت اين است كه چون به خدا نمي رسيم گرفتاريم»

خدايا به ما همتي عطا كن تا آنگونه كه تو مي خواهي زندگي كنيم

آمين يا رب العالمين


آياتي كه در طول هفته بايد مطالعه كنيم

پنجشنبه: سوره الذاريات آيات 47 تا 60 (صفحه 748)
جمعه: سوره المعارج آيات 22 تا 35 (صفحه 822)
شنبه: سوره الحج آيات 73 تا 78 (صفحه 481)
يكشنبه: سوره النساء آيات 142 تا 151 (صفحه 140)
دوشنبه: سوره التوبه آيات 51 تا 60 (صفحه 271)
سه شنبه: سوره انسان آيات 30 تا 31 (صفحه 839)
چهارشنبه: سوره الفلق و سوره الناس (صفحه 882)
ثواب قرائت هديه نثار روح مطهر حضرت زينب كبري (س)

 

 

مطالب مرتبط

این مطلب را در شبکه های اجتماعی با دیگران به اشتراک بگذارید