چهارمين جلسه اسفند 90 « دایره خویشاوندی »

وَ الَّذینَ یَنقُضَونَ عَهدَ اللهِ مِن بَعدِ میثاقِه وَ یَقطَوُنَ ما اِمِرِ اللهُ بِه اَن یُوٌَلَ وَ یُفسِدُونَ فِی الَرضِ اُولئِکَ لَهُمُ الَّعنَهُ وَ لَهُم سُوئُ الدّارِ

آنانکه پس از پیمان بستن عهد خدا را شکستند و هم آنچه خدا امر به پیوند آن کرده قطع کردند و در روی زمین فساد برانگیختند، اینان را خدا لعن و منزلگاه دوزخ نصیب است. ( آیه 25 سوره رعد )
قطع رَحِم ( ترک روابط با خویشاوندان ) از گناهان کبیره است ، زیرا خداوند در قرآن کریم وعده ی عذاب برای آن داده و کسانی که مرتکب این گناه می شوند را مورد لعن قرار داده است.

امام سجاد (ع) می فرمایند: از دوستی و مصاحبت با کسانی که قطع رَحِم می کنند بپرهیز، زیرا من در قرآن آنها را ملعون یافتم. (بحار ج 74 ص 196) 

مـهـارتـهـا و تکنیکها :

دایره خویشاوندان : دایره خویشاوندی یعنی کسانی که خداوند بر ما واجب کرده که رابطه ی خود را با آنها حفظ و صِله ارحام کنیم. از جمله آنها به ترتیب اولویت :

1 . پدر و مادر

2 . برادر و خواهر

3 . پدر بزرگ و مادر بزرگ

4 . عمو ، عمه ،دایی ، خاله و فرزندان آنها

5 . همسایه ها
امام صادق (ع) فرموده اند : از جمله گناهانی که مرگ را شتاب می بخشد قطع رَحِم با خویشاوندان است . ( بحارالانوار ج 74 )

آفات صله ارحام :

صله ارحام دارای آفاتی است که مهار نکردن آن سبب افول روابط خویشاوندی می شود، که از جمله ی آن آفات:
1 . خودخواهی ( عدم توجه به رابطه با خویشان )
2 . تجسس و فضولی ( سرک کشیدن به زندگی خصوصی دیگران )
3 . اسراف و تفاخر ( عدم صرفه جوئی اقتصادی در میهمانی ها )
4 . قهر و کینه و کدورت ( عدم گذشت و بخشش )

امام حسین (ع) فرموده اند: آن کس بیش از همه صله رَحِم را به جا آورده ، که با خویشاوندی که بریده پیوند برقرار کند . ( بحارالانوار ج 74 )

 

 

تکنیکها و بهانه های برقراری ارتباط با خویشاوندان:

بهانه هایی که به سبب آن می توانیم با خویشاوندانمان ارتباط برقرار کنیم:

1. شرکت در مراسمات شادی

2. دیدن کودکان

3. اعیاد (سر زدن به اقوام در اعیادی مانند: عید نوروز ، عید فطر ، عید غدیر و ...)

4. میلاد پیشوایان دینی (تماس گرفتن و یا سر زدن در میلاد ائمه اطهار (ع)

5. نذورات و مراسم مذهبی

6. حوادث و مراسمات تلخ

7. جلسات قرآن

پیامبر اکرم (ص) می فرمایند : ثواب صله رَحِم زودتر از ثواب هر کار خیر دیگری می رسد ، پس صله ی رَحِم کنید گرچه با سلامی. ( بحارالانوار ج 74 )

دایـره خـویشاونـدان

خویشاوندان سطح اول :

1 . پدر و مادر
2 .  برادر و خواهر
3 . پدر بزرگ و مادر بزرگ

خویشاوندان سطح دوم :

1 . عمو ، عمه ، دایی ، خاله ، و فرزندان آنها
2 . همسایه ها

مـهـارت هـا و تـکـنـیـک هـا:

شیوه های احترام به پدر و مادر از دیدگاه معصومین ( ع )
1 . به آنها خشم مگیر

2. خیره به آنها نگاه مکن

3. با صدای بلند حرفت را به آنها نزن

4 .در موقع حرف زدن دست را بلند نکن

5 . پیش از آنکه از تو چیزی بخواهند و رنج گفتن آن را بکشند،  به آنها کمک کن

6. به در گاه خداوند رحمان برای آنها دعا و طلب آمرزش کن

7.جلو تر از آنها راه نرو 8. موقع ورد به مجلسی، به آنها با احترام سلام بده ( بالا بردن ارزش اجتماعی )

احـسـان پـس از مـرگ :

1. نماز خواندن برای آنها

2. طلب استغفار

3. پرداخت بدهی و وام

4. خواندن قرآن برای آنها

5. وفای به عهد آنها

6. کاری نکنیم که آنها را دشنام دهند.

امام صادق ( ع ) فرموده اند : ( بحارالانوار جلد 2 )
چه بسا کسی  که آزار دهنده پدر و مادرش بوده و در حیاتشان به آنان نیکی نمی کرده است، ولی پس از مرگ آنها، دین آنها را ادا کرده و برایشان استغفار نموده است، پس خداوند او را در شمار نیکی کنندگان به والدین قرار می دهد... .

بحار الانوار جلد 2 :
روزی مردی مشغول طواف بود و مادرش را نیز به دوش گرفته بود و طواف می داد . در همان حال ، چشمش به رسول خدا ( ص ) افتاد ! عرض کرد ! یا رسول ا... آیا من با این کار حق مادرم را ادا کردم ؟ پیامبر ( ص )  فرمودند : نه ! حتی یکی از ناله های او را در هنگام وضع حمل هم جبران نکردی ...  .

امام سجاد ( ع ) نسبت به مادرش بسیار نیکی می کرد، ولی از غذا خوردن با وی خوداری می ورزید ! یاران آن حضرت پی در پی این موضوع را جویا می شدند و می پرسیدند ؟ شما از نیکوترین و اصیل ترین مردم هستید و نسبت به مادر بیش از همه به نیکی رفتار می کنید  پس چگونه است که از غذا خوردن با او از یک ظرف پرهیز دارید !؟ امام سجاد ( ع ) پاسخ داد : بیم دارم به لقمه ای دست ببرم که او زودتر متوجه آن شده باشد و به همین جهت از من برنجد ...
من مراقبم که حتی اندک دلگیریی در قلب مادر نسبت به من پدیدار نگردد.

* پـیـامـبـر اکـرم ( ص ) : دانشگاه علوم حدیث قم
ثواب صله رحم زودتر از ثواب هر کار خیر دیگری می رسد .

* امام حسین  ( ع ) : دانشگاه علوم حدیث قم
هر که دوست دارد مرگش به تأخیر افتد و روزیش افزایش یابد ، صله رحم به جا آورد .


* امام محمد باقر ( ع ) : دانشگاه علوم حدیث قم
صله رحم اعمال را ، داراییها را فزونی می بخشد ، بلا را می گرداند ، حسابرسی ( در قیامت ) را آسان می کند و مرگ را به تأخیر می اندازد .

* امام محمد باقر ( ع ) : دانشگاه علوم حدیث قم
صله رحم خلق و خوی را نیکو ، دست را بخشنده ، جان را پاکیزه و روزی را زیاد می کند و اجل را به تأخیر می اندازد .

* امام هادی ( ع ) : دانشگاه علوم حدیث قم
آنگاه که خداوند عزّوجل با موسی بن عمران (ع) سخن گفت ، موسی عرض کرد : پاداش کسی که صله رحم کند چیست ؟ خداوند فرمود : ای موسی ! مرگ او را به تأخیر می اندازم و سختیهای جان دادن را بر او آسان می سازم .

* پـیـامـبـر اکـرم ( ص ): دانشگاه علوم حدیث قم
از خویشاوند خود مبُر ، گرچه او از تو بِبُرَد .

* امام حسین  ( ع ): دانشگاه علوم حدیث قم
آن کس بیش از همه صله رحم به جا آورده ، که با خویشاوندی که بریده پیوند برقرار کند .

* پـیـامـبـر اکـرم ( ص ): دانشگاه علوم حدیث قم
صله رحم کنید ، گرچه با سلامی .

* امام صادق ( ع ) : دانشگاه علوم حدیث قم
حتی اگر شده با نوشاندن جرعه ای آب به خویشاوند صله رحم به جای آر و بهترین صله رحم آزار نرساندن به خویشاوند است .

* پـیـامـبـر اکـرم ( ص ): دانشگاه علوم حدیث قم
رحمت ( خداوند ) ، بر مردمی که در میان آنها قطع کننده رحم باشد ، فرود نمی آید .

* امام صادق ( ع ) : دانشگاه علوم حدیث قم
از جمله گناهانی که مرگ و نابودی را شتاب می بخشد ، قطع رحم است .

* امام سـجـاد ( ع ) : بحارالانوار ج 74
از دوستی و مصاحبت با کسانی که قطع رحم میکنند بپرهیز ، زیرا من در قرآن آنها را ملعون یافتم .

حضرت محمد ( ص ) : ( بحارالانوار جلد 2 )
به راستی که دشمن پیامبر و خاندان او کسی است که ، پدر و مادر خود را خوار کند .

حضرت محمد ( ص ): ( بحارالانوار جلد 2 )
سودمندترین گنجها احترام به پدر و مادر است ، پس به گونه ای با والدین خود برخورد کنید که ، در کلام و رفتار تان محبت موج بزند .

امام حسین ( ع ) : ( بحارالانوار جلد 2 )
بزرگترین شرف نیکخوئی با پدر و مادرت و زشت ترین رفتار سمتکاری بر پدر و مادر است ، حتی اگر حق را با خود بدانی .

حضرت رسول ( ص ) : ( بحارالانوار جلد 2 )
نگاه رحمت به والدین ، نزد خدا مزدش ، حج مقبول است .

امام رضا ( ع ) : ( عیون الرضا ( ع ) جلد 3 )
هرگز فرزندی زحمات پدر و مادر را نمی تواند جبران کند !
- همانطور که کسی نمی تواند شکر پروردگار را به جا آورد ، شکر گذاری از پدر و مادر نیز بسیار دشوار و در حد محال است.

 آیات برای مطالعه روزانه در ایام عید نوروز

1	سـوره البقره آیـات 168 تا 177 ( ص 35 )	11	سـوره الاسراء آیـات 22 تا 38 ( ص 400 )
2	سوره آل عمران آیات 190 تا 198 ( ص 04 )	12	سـوره الکهف آیـات 46 تا 57 ( ص 421 )
3	سوره الانعام آیـات 160 تا 165 ( ص 208 )	13	سـوره المؤمنون آیـات 1 تا 17 ( ص 483 )
4	سوره الاعراف آیات 196 تا 206 ( ص 245 )	14	سـوره الفرقان آیـات 62 تا 77 ( ص 517 )
5	سـوره یونس آیـات 90 تا 103 ( ص 305 )	15	سـوره الشعراء آیـات 41 تا 68 ( ص 552 )
6	سـوره الصف آیـات 1 تا 14 ( ص 794 )	16	سـوره العنکبوت آیـات 1 تا 9 ( ص 563 )
7	سـوره هود آیـات 38 تا 49 ( ص 315 )	17	سـوره الرم آیـات 51 تا 60 ( ص 581 )
8	سـوره ابراهیم آیـات 22 تا 31 ( ص 362 )	18	سـوره الصافات آیات 35 تا 63 ( ص 636 )
9	سـوره الحجر آیـات 26 تا 50 ( ص 370 )	19	سـوره المعارج آیـات 22 تا 44 ( ص 822 )
10	سـوره النحل آیـات 95 تا 109 ( ص 391 )	20	سـوره الانسان آیـات 22 تا 31 ( ص 840 )