سومين جلسه مرداد 90 «غيبت گناه كبيره»
موضوع: غيبت گناه كبيره
درهر كاري اصل و قاعده، روش اجراي آن عمل است. براي خودداري از گناه بايد بهترين روش را پيش بگيريم كه به بهترين نتيجه برسيم. بهترين روش كتاب خدا و روشهاي پيامبر اسلام (ص) و معصومين عليه السلام است. چه روشي براي مقابله و جلوگيري از غيبت بهترين روش است؟
إِذْ تَلَقَّوْنَهُ بِأَلْسِنَتِكُمْ وَتَقُولُونَ بِأَفْوَاهِكُم مَّا لَيْسَ لَكُم بِهِ عِلْمٌ وَتَحْسَبُونَهُ هَيِّنًا وَهُوَ عِندَ اللَّهِ عَظِيمٌ ﴿سوره ۲۴: النور آيه ۱۵﴾ بخاطر بياوريد زماني را كه به استقبال اين دروغ بزرگ رفتيد، و اين شايعه را از زبان يكديگر ميگرفتيد، و با دهان خود سخني ميگفتيد كه به آن يقين نداشتيد، و گمان ميكرديد اين مساءله كوچكي است در حالي كه نزد خدا بزرگ است!
زبان ما خالق حرف است، با زبانمان چه خلق ميكنيم؟ صحبت هايي كه بسادگي پشت سر اشخاص ميگوييم خداوند وعده ي آتش به آن داده.. اين كار ساده گناه بسيار بزرگي است...
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اجْتَنِبُوا كَثِيرًا مِّنَ الظَّنِّ إِنَّ بَعْضَ الظَّنِّ إِثْمٌ وَلَا تَجَسَّسُوا وَلَا يَغْتَب بَّعْضُكُم بَعْضًا أَيُحِبُّ أَحَدُكُمْ أَن يَأْكُلَ لَحْمَ أَخِيهِ مَيْتًا فَكَرِهْتُمُوهُ وَاتَّقُوا اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ تَوَّابٌ رَّحِيمٌ ﴿سوره ۴۹: الحجرات آيه ۱۲﴾ اي كساني كه ايمان آوردهايد! از بسياري از گمانها بپرهيزيد، چرا كه بعضي از گمانها گناه است، و هرگز (در كار ديگران) تجسس نكنيد، و هيچيك از شما ديگري را غيبت نكند، آيا كسي از شما دوست دارد كه گوشت برادر مرده خود را بخورد؟ (به يقين) همه شما از اين امر كراهت داريد، تقواي الهي پيشه كنيد كه خداوند توبه پذير و مهربان است.
آيه بسيار پر مفهومي است كه بهتر در فايل صوتي جلسه توضيح داده شده اما مثالي كه خداوند استفاده كرده.. چرا اين مثال؟
در ابتدا تعريف غيبت: اگر پشت سر شخصي عيبهاي او را به شخص ديگري بگوييم، گوينده و شنونده غيبت آن شخص را كرده اند.. بايد صحبتي كه گفته شده راست باشد.. شخص گوينده و شنونده گناه غيبت را مرتكب شده اند. اگر دروغ باشد كه تهمت دروغ است و گناه بزرگتري است..
رسالت مثال تبديل معقولات به محسوسات است: "، آيا كسي از شما دوست دارد كه گوشت برادر مرده خود را بخورد؟ "
چرا برادر: طبق آيه 10 سوره بقره مومنين برادر يكديگرند، خداوند ميفرمايند تصور نكن كه شخصي كه پشت سر او صحبت ميكني فكر نكن دوست، همسايه يا همكارت است.. او برادر توست. تصور نكن پشت سر دختر يا زني صحبت ميكني غريبه است، پشت سر خواهر خودت غيبت كرده اي...
مرده: حضور و قدرت فيزيكي ندارد كه از خودش در برابر صحبت هاي شما دفاع كند. چقدر ناجوانمردانه است كه پشت سر شخصي كه حضور ندارد صحبت كنيم.
كندن گوشت از تن مرده: امكان جبران وجود ندارد، زماني كه تكه اي از تن شخصي كه مرده گوشتي جدا شود و ترميم شدني نيست... درضمن غيبت حق الناس است نه حق الله.. تنها زماني بخشيده ميشوي كه جبران كرده باشي... چگونه ميخواهيم تاثيرات منفي حاصل از غيبتهاي خود را جبران كنيم. در قيامت از ثواب اعمال ما به فردي كه غيبتش را كرده ايم داده ميشود يا از گناهان او را بايد به دوش بگيريم تا بتوانيم گناه غيبت خود را پاك كنيم... آيا اين قابل جبران است؟
خوردن گوشت مرده: چه موجودي گوشت مرده ميخورد... شخصت خود را در حد كفتار و لاشخور پايين نياوريم. و زماني كه شخص نيست بر جسد او افتاده ايم و گوشت تنش را ميخوريم.. گوشت تن برادر يا خواهر خود..
غيبت باعث از بين رفتن اجتماع است و آفت اجتماع شمردن نقص هاي افراد است كه باعث از بين رفتن اميد و اطمينان اجتماعي است. دين اسلام ديني اجتماعي است... چه بهتر است بجاي عيب جويي از يكديگر حسن هاي همديگر را ببينيم.
قَالَ يَا قَوْمِ لِمَ تَسْتَعْجِلُونَ بِالسَّيِّئَةِ قَبْلَ الْحَسَنَةِ لَوْلَا تَسْتَغْفِرُونَ اللَّهَ لَعَلَّكُمْ تُرْحَمُونَ ﴿سوره ۲۷: النمل آيه ۴۶﴾ [صالح] گفت اى قوم من چرا پيش از [جستن] نيكى شتابزده خواهان بدى هستيد چرا از خدا آمرزش نمىخواهيد باشد كه مورد رحمت قرار گيريد
حضرت اميرالمومنين در تقوي بي نظر بودند اما بعلت تهمت ها و غيبتها، در جامعه آن زمان از همين مسير به او ضربه زدن با تهمتهاي خود حضرت امير را در جامعه شخصي بي نماز معرفي كرده بودند و زماني كه حضرت امير در مسجد ضربت خوردند بعضي ها ميگفتند مگر علي نماز ميخوانده!؟!؟ با تهمتهاي خود دين را فرقه فرقه و مردم را گمراه كرده اند و چگونه كساني كه ميگفتند حضرت اميرالمونين نماز نميخوانده و بسيار تهمتهاي ديگري را كه به آن حضرت نسبت داده اند، ميخواهند در آخرت جوابگوي بد چرخيدن زبانشان را بدهند...؟؟؟
إِنَّ الَّذِينَ يُحِبُّونَ أَن تَشِيعَ الْفَاحِشَةُ فِي الَّذِينَ آمَنُوا لَهُمْ عَذَابٌ أَلِيمٌ فِي الدُّنْيَا وَالْآخِرَةِ وَاللَّهُ يَعْلَمُ وَأَنتُمْ لَا تَعْلَمُونَ ﴿سوره ۲۴: النور آيه ۱۹﴾ كساني كه دوست دارند زشتيها در ميان مردم با ايمان شيوع يابد عذاب دردناكي براي آنها در دنيا و آخرت است، و خداوند ميداند و شما نميدانيد.
اصلي ترين علت غيبت اين است كه عظمت اين گناه را متوجه نشده ايم. متوجه نشده ايم كه سر آبروي آن شخص را در جلو جمعي ميبريم و خون آبروي آن شخص بپاي ما ريخته شده...
ريشه غيبت را پيدا كنيم و روشهاي مقابله با آن را يادبگيريم.
علتهاي غيبت:
1- فرهنگ غلط: مثال، ميگيم گناهش گردن كسايي كه گفتن. معني ندارد كه ما گناهي را انجام بدهيم و بگوييم گناهش گردن ديگري. فرهنگ غلط ديگر، ميگوييم كه ما كه دروغ نميگوييم. چون حرف ما راست است غيبت بحساب مي آيد وگرنه كه تهمت بود و گناهي بسيار بزرگتر.
2- ضعف شخصيتي (حسادت): ضعف شخصيتي را از خود دور كنيم.
3- داشتن روحيه نفاق و عدم يكرنگي: يا بقولي ديگر دو بهم زني كه نمونه اي ديگر از حسادت است. خدواند بسيار گناه نفاق را بزرگ معرفي كرده.
4- تلافي كردن و انتقام جويي: خداوند براي اينكه به ما درس بدهد كه بدي را با بدي جواب ندهيم ميفرمايند:
وَلَا تَسْتَوِي الْحَسَنَةُ وَلَا السَّيِّئَةُ ادْفَعْ بِالَّتِي هِيَ أَحْسَنُ فَإِذَا الَّذِي بَيْنَكَ وَبَيْنَهُ عَدَاوَةٌ كَأَنَّهُ وَلِيٌّ حَمِيمٌ ﴿سوره ۴۱: فصلت آيه ۳۴﴾
هرگز نيكي و بدي يكسان نيست، بدي را با نيكي دفع كن، تا دشمنان سرسخت همچون دوستان گرم و صميمي شوند!
اگر شخصيت مسلمان و نماز خوان در شرايط خاص مثلا عصبانيت باهم تفاوت نداشته باشد نماز خواندن ما چه تحولي در ما ايجاد كرده.
در بعضي موارد امكان غيبت وجود دارت:
1- مشورت در كارهاي مهم (براي نجات ديگران) مثلا تحقيق براي خواستگاري، البته خطاهايي كه شخص همكنون درگير آن است نه آنكه از آن خطا برگشته و توبه كرده.
2- صددرصد خودمان از موضوعي اطمينان داشته باشيم كه شخصي ميخواهد بعنوان مثال كلاهبرداري كرده و به ديگري ضرري برساند و بخواهيم از ضرر ديدن آن شخص جلو گيري كنيم. شرطش اين است كه از كلاهبردار بودن آن اطمينان 100% مطمئن باشيم. شنيدن و گفتن ديگر اطمينان 100% به ما نميدهد.
وَلاَ تَقْفُ مَا لَيْسَ لَكَ بِهِ عِلْمٌ إِنَّ السَّمْعَ وَالْبَصَرَ وَالْفُؤَادَ كُلُّ أُولئِكَ كَانَ عَنْهُ مَسْؤُولًا ﴿سوره ۱۷: الإسراء آيه ۳۶﴾
و چيزى را كه بدان علم ندارى دنبال مكن زيرا گوش و چشم و قلب همه مورد پرسش واقع خواهند شد
نقش شنونده غيبت:
شنونده غيبت به اندازه گوينده غيبت در گناه غيبت شريك است. پس درصورتي كه شخصي مشغول غيبت كردن بود:
1- محل را به بهانه اي ترك كنيم
2- امر به معرف و نهي از منكر كنيم
3- هوشمندانه بحث را عوض كنيم
4- هنگام غيبت كردن ديگران، به طرف مقابل با دقت و توجه و سوال و جواب انرژي ندهيم
پيامبر اكرم (ص): ترك غيبت از ده هزار ركعت نماز مستحبي نزد خدا محبوب تر است.
امام علي (ع): از غيبت كردن بپرهيز، كه غيبت كردن تو را با خدا و مردم دشمن ميكند و اجر و پاداش كارهاي تو را از بين ميبرد.
این مطلب را در شبکه های اجتماعی با دیگران به اشتراک بگذارید
