امام على عليه‌‏السلام: تو را سفارش می‌كنم به مداراى با مردم و احترام به علما و گذشت از لغزش برادران (دينى)؛ چرا كه سرور اولين و آخرين، تو را چنين ادب آموخته و فرموده است:

«گذشت كن از كسى كه به تو ظلم كرده، رابطه برقرار كن با كسى كه با تو قطع رابطه كرده و عطا كن به كسى كه از تو دريغ نموده است». اعلام الدين، ص 96

پرینت

دومين جلسه آبان 90 « خداوند انسان را گمراه ميكند ؟ »

on . Posted in جلسه های آبان 90

امتیاز کاربران
ضعیفعالی 

گمراهي و هدايت از جانب خداوند

علت اينكه خداوند برخي را هدايت و برخي را گمراه مي‌كند چيست؟

وَالَّذِينَ كَذَّبُواْ بِآيَاتِنَا صُمٌّ وَبُكْمٌ فِي الظُّلُمَاتِ مَن يَشَإِ اللّهُ يُضْلِلْهُ وَمَن يَشَأْ يَجْعَلْهُ عَلَى صِرَاطٍ مُّسْتَقِيمٍ ﴿سوره انعام آيه ۳۹﴾ آنها كه آيات ما را تكذيب كردند كر و لال در تاريكي ها قرار دارند، هر كس را خدا بخواهد (و مستحق باشد) گمراه مي‏كند و هر كس را بخواهد (و شايسته بيند) بر راه راست قرار خواهد داد.

خدا در آيه فوق چه منظوري را ميخواهد بما برساند؟ منظور از تكذيب آيات كفر نيست. منظور بي توجهي است و مرحله كفر مرحله نهايي تكذيب است.

سوال: آيا خداوند در اين كار زور و جبر بكار برده؟ هركس را كه خدا دلش بخواد هدايت كند و هركس رو كه دلش نخواد هدايت نكند! اين بي عدالتي نيست؟

براي درك هر چه بهتر موضوعات و استفاده بيشتر از اين بحث مهم فايل كم حجم جلسه را بصورت صوتي دريافت كنيد

اقترب للناس حسابهم و هم فی غفله معرضون
زمان حساب مردم نزدیک شده است در حالی که آنان سخت غافلند و اعراض می کنند
(سوره نساء آیه 1)

نکته های بحث تاثير اراده در سرنوشت :

انتخاب کنید:ایمان به خدا ؟؟ یا ایمان به هوای نفس ؟؟
هرکس در گرو انتخاب خویش است چون انسان از جانب خداوند حکیم در انتخاب راه آزاد است.
نظام هستی بر اساس حق بنا شده بنا براین با انسان هم طبق حق رفتار خواهد شد و قهر و رحمت الهی وابسته به انتخابی است که انسان در دنیا انتخاب می کند.
انسان ذاتاً موجودی پرستش گر است و بعضی از انسان ها به جای پرستش خدا و تسلیم شدن در برابر حق به سراغ پرستش هوای نفس خود می روند یعنی آنگونه زندگی می کنند که خودشان راضی می شوند.
نتیجه انتخاب اول (ایمان به خدا) سبب اراده خداوند بر هدایت انسان و باز شدن مسیر برای رسیدن به کمال و عاقبت به خیری است .
و نتیجه انتخاب دوم (ایمان به هوای نفس) سبب اراده خداوند به گمراهی انسان و باعث تباه شدن زندگی اخروی است .
نتیجه اینکه انتخاب حقیقی این است که انسان حق را بشنود آن را بپذیرد و با دل و جان از آن پیروی کند تا به این سبب از قهر خدا نجات پیدا کند و زندگی ابدی خود را بیمه کند.

یادمان باشد گوش دادن و فهمیدن دستورات خدا کافی نیست
بلکه پذیرش آن و عمل به دستورات لازم است

خداوند فرموده كه هركه را ارده كند هدايت و هركه را اراده كند گمراه

لازم است بدانيم كه سه نوع اراده وجود داره:

1- اراده اول: خواست خداست كه تمامي بندگانش خوشبخت بشوند. انسان خلق شده براي عبادت تا بكمال برسد و كمال زمينه ساز سعادتمندي است

2- اراده دوم: انسان از جانب خدا صاحب اختيار است. خداوند تصميم به خوشبختي انسان گرفت. حالا نوبت به انسان است كه آيا بخواهد اصلا به خدايش محل بگذارد يا نه..

3- اراده سوم: خداوند به اراده انسان نگاه ميكند. بمحض اينكه رسول فرستاد منتظر اراده انسان ميشود، كه انسان ميخواهد حركت كند به سمت خدا و هدايت، اگر چنين باشد خداوند براي انسان هدايت ميخواهد. اما اگر تصميم انسان بعد از آمدن رسول و مشخص شدن راه رد كردن و نپذيرفتن باشد اخطارهاي خدا داده ميشود و درصورتي كه حكمت خداوند راه را بر انسان ميبندد.

*** دقت كنيد كه رسول ميتواند هر كس و يا چيزي باشد كه انسان را هشيار و متوجه به موضوعي بنام ايمان بخدا كند ***

انتهاي آيه 27 سوره الاعراف:

... إِنَّا جَعَلْنَا الشَّيَاطِينَ أَوْلِيَاء لِلَّذِينَ لاَ يُؤْمِنُونَ ﴿۲۷﴾ ... ما شياطين را دوستان كسانى قرار داديم كه ايمان نمي آورند

خداوند ميفرمايند كسي كه به من ايمان مي آورد او را پناه ميدهم. اما اگر با اراده خود بهانه و توجيح بياوريم و بخواهيم فرار كنيم خداوند از ما پشتيباني نميكند و دوست شياطين ميشويم و شياطين او را احاطه ميكنند و حمايت خدا از شيطان دور است. خداوند در سوره انفال مي فرمايد كه به قدر ذره اي به بندگانم ستم نميكنم. وجود خداوند محدود نيست كه بخواهد شر بما برساند و كينه و حسادتي بما داشته باشد. خشم خداوند بازتاب عمل خودمان است. اگر اراده به كاشت خير و ايمان داشته باشيم نتيجه اش بما برميگردد. آيا در زميني كه بهترين خاك را براي پرورش ميوه دارد تخم خشاش بكاريم مشكل از خاك و زمين است يا اينكه عمل ما بوده كه زمين را مستعد باروري گياه خشخاش بجاي بهترين درختان ميوه كرده ايم؟

... وَمَا يُضِلُّ بِهِ إِلاَّ الْفَاسِقِينَ ﴿انتهاي آيه ۲۶ سوره بقره﴾ ... (آري) خدا جمع زيادي را با آن گمراه و عده كثيري را هدايت مي‏كند ولي تنها فاسقان را با آن گمراه مي‏سازد.

كساني گمراه ميشوند كه با اختيار خود آن را انتخاب كرده اند. كساني كه فسق را انتخاب كرده اند... بالاخره اين اختيار انسان جايگاهي دارد يا نه!!!

خداوند تا اراده ها تغيير نكند تغييري را در اراده ش نمي‌دهد.

اما اين مساله اشتباه است كه بگوييم حتي اگر اراده ي ما به ايمان تغيير جهت پيدا كند خداوند بعلت گناهان بسيارمان از ما نمي‌پذيرد . اما اين مساله اشتباه است. آيا داستان حضرت موسي را شنيده ايد؟

فَأُلْقِيَ السَّحَرَةُ سُجَّدًا قَالُوا آمَنَّا بِرَبِّ هَارُونَ وَمُوسَى ﴿سوره طه آيه ۷۰﴾ (موسي عصاي خود را افكند، و آنچه را كه آنها ساخته بودند بلعيد) ساحران همگي به سجده افتادند و گفتند: ما به پروردگار موسي و هارون ايمان آورديم!!

خداوند ميبخشد كه اين آيات را ارسال كرده و در تمامي عمر ما، منتظر حركت و اراده ما به برگشت است.

ساحران تا متوجه اشتباه خود شدند سريع اراده به بازگشت كردند:

1- خدا منتظر تصميم قطعي ما مي‌باشد

2- اصلا در وجود خدا كينه نيست!

3- بازگشتشان بسيار محكم و مطمئن بود

فقط كافي است كه محكم برگرديم. درصورتي كه بخواهيم بهانه تراشي كنيم بزرگترين ظلم را در حق خود كرده ايم. بايد بدانيم كه انتظار خدا براي بازگشت ما فقط تا لحظه مرگ ماست و مرگ در كمين است...

خداوند دو دسته را قبول ندارد: 1- كافر 2- كسي كه بازگشت را به تاخير مي اندازد ( با بهانه مشكلات و...)

قُلْ يَا عِبَادِيَ الَّذِينَ أَسْرَفُوا عَلَى أَنفُسِهِمْ لَا تَقْنَطُوا مِن رَّحْمَةِ اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ يَغْفِرُ الذُّنُوبَ جَمِيعًا إِنَّهُ هُوَ الْغَفُورُ الرَّحِيمُ ﴿سوره زمر آيه ۵۳﴾ بگو اى بندگانم كه زياده بر خويشتن ستم روا داشته‏ايد، از رحمت الهى نوميد مباشيد، چرا كه خداوند همه گناهان را مى‏بخشد، كه او آمرزگار مهربان است‏

وَأَنِيبُوا إِلَى رَبِّكُمْ وَأَسْلِمُوا لَهُ مِن قَبْلِ أَن يَأْتِيَكُمُ الْعَذَابُ ثُمَّ لَا تُنصَرُونَ ﴿۵۴﴾ و به درگاه پروردگارتان بازگرديد، و در برابر او تسليم شويد، پيش ‍ از آنكه عذاب به سراغ شما آيد سپس از سوي هيچكس ياري نشويد.

وَاتَّبِعُوا أَحْسَنَ مَا أُنزِلَ إِلَيْكُم مِّن رَّبِّكُم مِّن قَبْلِ أَن يَأْتِيَكُمُ العَذَابُ بَغْتَةً وَأَنتُمْ لَا تَشْعُرُونَ﴿۵۵﴾ و از بهترين دستوراتي كه از سوي پروردگارتان بر شما نازل شده پيروي كنيد، پيش از آنكه عذاب (الهي) ناگهاني به سراغ شما آيد در حالي كه از آن خبر نداريد.

راهكار خدا براي بخشش: اعلام پشيماني و اراده به بازگشت. و اعلام كرده كه بهترين مسير بازگشت پيروي از كتاب اوست...

مَّنِ اهْتَدَى فَإِنَّمَا يَهْتَدي لِنَفْسِهِ وَمَن ضَلَّ فَإِنَّمَا يَضِلُّ عَلَيْهَا وَلاَ تَزِرُ وَازِرَةٌ وِزْرَ أُخْرَى وَمَا كُنَّا مُعَذِّبِينَ حَتَّى نَبْعَثَ رَسُولًا ﴿سوره الاسرا آيه ۱۵﴾ هر كس هدايت شود براي خود هدايت يافته، و آن كس كه گمراه گردد به زيان خود گمراه شده است (و ضررش متوجه خود او است) و هيچكس بار گناه ديگري را به دوش نمي‏كشد، و ما هرگز شخص يا قومي را) مجازات نخواهيم كرد مگر آنكه پيامبري مبعوث مي‏كنيم (تا وظائفشان را بيان كند).

نكته ي كه در اينجا مانده اين است كه كسي بار گناه كسي را بدوش نمي كشد. پس اين بهانه نيز مردود است كه من برگشت نكرده ام چون فلاني كه صف اول مسجد است از همه بد تر است!!! خداوند ميخواهد كه هريك از ما مسير خودمان را مشخص كنيم و از بهانه ي اينكه ديگر و جامعه چگونه است دور شويم.

وَنَزَعْنَا مَا فِي صُدُورِهِم مِّنْ غِلٍّ تَجْرِي مِن تَحْتِهِمُ الأَنْهَارُ وَقَالُواْ الْحَمْدُ لِلّهِ الَّذِي هَدَانَا لِهَذَا وَمَا كُنَّا لِنَهْتَدِيَ لَوْلا أَنْ هَدَانَا اللّهُ لَقَدْ جَاءتْ رُسُلُ رَبِّنَا بِالْحَقِّ وَنُودُواْ أَن تِلْكُمُ الْجَنَّةُ أُورِثْتُمُوهَا بِمَا كُنتُمْ تَعْمَلُونَ ﴿۴۳﴾ و آنچه در دلها از كينه و حسد دارند برمي كنيم (تا در صفا و صميميت با هم زندگي كنند) و از زير (قصرها و درختان) آنها نهرها جريان دارد و مي‏گويند سپاس مخصوص خداوندي است كه ما را به اين (همه نعمتها) رهنمون شد و اگر او ما را هدايت نكرده بود ما (به اينها) راه نمي‏يافتيم مسلما فرستادگان پروردگار ما حق مي‏گفتند، و (در اين هنگام) ندا داده مي‏شود كه اين بهشت را در برابر اعمالي كه انجام مي‏داديد به ارث برديد.

نكاتي كه بدست آمد:

1- با راهكارهاي خودمان عاقبت بخير نميشويم و بايد از راهكارهاي خدا هدايت بخواهيم

2- درصورتي كه بهانه و توجيح بياوريم نتيجه اش ميشود: سوره ي ملك آيات 6-11 (خداوند ميخواهد آيات را براي خودمان تصور كنيم و خودمان را در مابين آيات ببينيمو خود را مخاطب بدانيم)

و براي كساني كه به پروردگارشان كافر شدند عذاب جهنم است و بد جايگاهي است. هنگامي كه در آن افكنده مي‏شوند صداي وحشتناكي از آن مي‏شنوند و اين در حالي است كه پيوسته مي‏جوشد. نزديك است از شدت غضب پاره پاره شود، هر زمان گروهي در آن افكنده مي‏شوند نگهبانان دوزخ از آنها سؤ ال مي‏كنند: مگر انذاركننده الهي به سراغ شما نيامد! مي گويند: آري، انذاركننده به سراغ ما آمد، ولي ما او را تكذيب كرديم و گفتيم خداوند هرگز چيزي نازل نكرده، و شما در گمراهي بزرگي هستيد! و مي‏گويند: اگر ما گوش شنوا داشتيم، يا تعقل مي‏كرديم، جزء دوزخيان نبوديم. اينجاست كه به گناه خود اعتراف مي‏كنند، دور باشند دوزخيان از رحمت خدا!

تكذيب را مجددا معني ميكنيم كه مرحله ي ابتداي آن بهانه آوردن است، كار دارم مريضم بعدا!!! و مرحله اوج آن رد كردن است..

هركس كه ايمان را بخواهد خداوند به او شرح صدر ميدهد. يعني قلبي كه پذيرنده معارف خداوند است و حقايقي كه او ميخواهد انسان بياموزد (منظور درك و شعور و افق ديد انسان است و مجموعه قواي تفكر انسان)

فَمَن يُرِدِ اللّهُ أَن يَهْدِيَهُ يَشْرَحْ صَدْرَهُ لِلإِسْلاَمِ وَمَن يُرِدْ أَن يُضِلَّهُ يَجْعَلْ صَدْرَهُ ضَيِّقًا حَرَجًا كَأَنَّمَا يَصَّعَّدُ فِي السَّمَاء كَذَلِكَ يَجْعَلُ اللّهُ الرِّجْسَ عَلَى الَّذِينَ لاَ يُؤْمِنُونَ ﴿سوره انعام آيه ۱۲۵﴾ آن كس را كه خدا بخواهد هدايت كند سينهاش را براي (پذيرش) اسلام گشاده مي‏سازد و آن كس را كه (بخاطر اعمال خلافش) بخواهد گمراه سازد سينهاش را آنچنان تنگ مي‏سازد كه گويا مي‏خواهد به آسمان بالا برود، اينچنين خداوند پليدي را بر افرادي كه ايمان نمي‏آورند قرار ميدهد.

أَفَرَأَيْتَ مَنِ اتَّخَذَ إِلَهَهُ هَوَاهُ وَأَضَلَّهُ اللَّهُ عَلَى عِلْمٍ وَخَتَمَ عَلَى سَمْعِهِ وَقَلْبِهِ وَجَعَلَ عَلَى بَصَرِهِ غِشَاوَةً فَمَن يَهْدِيهِ مِن بَعْدِ اللَّهِ أَفَلَا تَذَكَّرُونَ ﴿سوره جاثيه آيه ۲۳﴾ آيا ديدي كسي را كه معبود خود را هواي نفس خويش قرار داده ؟ و خداوند او را با آگاهي (بر اينكه شايسته هدايت نيست) گمراه ساخته، و بر گوش و قلبش مهر زده، و بر چشمش پرده‏اي افكنده، با اينحال چه كسي مي‏تواند غير از خدا او را هدايت كند؟ آيا متذكر نمي‏شويد؟!

كساني هستند كه فكر ميكنند از آنها بهتر و مومن تر نيست اما به سليقه ي شخصي زندگي ميكنند. خوارجي كه شايد پيشانيشان پينه بسته بود اما گمراهي آنها براي حضرت علي عليه السلام روشن بود...

سوره ص آيات 75 - 78

گفت: اي ابليس چه چيز مانع تو از سجده كردن بر مخلوقي كه با قدرت خود او را آفريدم گرديد؟ آيا تكبر كردي، يا از برترين بودي ؟ (بالاتر از اينكه فرمان سجود به تو داده شود!). گفت: من از او بهترم! مرا از آتش آفريده‏اي و او را از گل. فرمود: از آسمانها (و از صفوف ملائكه) خارج شو كه تو رانده درگاه مني! و مسلما لعنت من بر تو تا روز قيامت خواهد بود.

سجده اي كه تسليم در آن نباشد مانند سجده ي 6000 ساله شيطان بي ارزش است...

اقْتَرَبَ لِلنَّاسِ حِسَابُهُمْ وَهُمْ فِي غَفْلَةٍ مَّعْرِضُونَ ﴿سوره انبيا آيه ۱﴾ حساب مردم به آنها نزديك شده اما آنها در غفلتند و رويگردانند!

مَا يَأْتِيهِم مِّن ذِكْرٍ مِّن رَّبِّهِم مُّحْدَثٍ إِلَّا اسْتَمَعُوهُ وَهُمْ يَلْعَبُونَ ﴿۲﴾ هر يادآوري تازهاي از طرف پروردگارشان براي آنها بيايد با لعب و شوخي به آن گوش فرا ميدهند.


لَا تَرْكُضُوا وَارْجِعُوا إِلَى مَا أُتْرِفْتُمْ فِيهِ وَمَسَاكِنِكُمْ لَعَلَّكُمْ تُسْأَلُونَ ﴿۱۳﴾ فرار نكنيد و بازگرديد به زندگي پرناز و نعمتتان، و به مسكنهاي پر زرق و برقتان! تا سائلان بيايند و از شما تقاضا كنند (شما هم آنها را محروم بازگردانيد)!


از خواسته هاي خداوند كه مايه ي پرورش ما ميباشد فرار نكنيم و به حاكمي كه بهانه ي ناداني را نميتوانيم به او نسبت دهيم روي آوريم و تسليم خواسته هاي سرنوشت ساز او شويم.

 

آيات مربوط با اين موضوع براي مطالعه در هر روز از 7 روز هفته

1 : سـوره الانبیاء آیـات  1 تا 18 ( صفحه 465  )
2 : سـوره ص آیـات 71 تا 86 ( صفحه  652 )
3 : سـوره الجاثیه آیـات  20 تا  28 ( صفحه 715)
4 : سـوره الانعام آیـات  124 تا 134 ( صفحه 200 )
5 : سـوره الملک آیـات  1 تا 12  ( صفحه 810 )
6 : سـوره الاعراف آیـات  40 تا 45 ( صفحه  216 )
7 : سـوره الانعام آیـات 36 تا 46  (صفحه 183 )


حضرت محمد ( ص ) :
هرکه قرآن را فرا روی خود قرار دهد،او را به سوی بهشت کشاند و هر که آن را پشت خویش نهند ، به سوی دوزخش براند.
* حضرت محمد ( ص ) :
وقتی (از سوی خداوند) به او گفته شد : به زودی امت تو گرفتار فتنه خواهد شد ، پرسیدند : راه خلاص از آن چیست ؟ - : کتاب گرامی خدا ، همان که باطل نه از پیش رو و نه از پشت سر بدو راه نیابد ، چیزی که از سوی حکیمی ستوده نازل شده است . هرکه علم را در جز قرآن بجوید ، خداوند گمراهش کند .
برتری قرآن بر دیگر سخنان ، همچون برتری خدا است بر خلق خود .
* امام علی ( ع ) :
بر شما باد به فرمان برداری از کسی که نمی توانید درباره او عذر نادانی آورید .
* امام صادق ( ع ) :
بدانید که میان خدا و بندگانش نه فرشته مقربی واسطه شود نه پیامبر مرسلی و نه هیچ کس دیگر ، مگر طاعتشان از خداوند ؛ پس در طاعت خدا بکوشید .
* امام علی ( ع ) :
سزاوار ترین مردم به رحمت خدا ، فرمانبردار ترین آنهاست .
* امام علی ( ع ) :
طاعت خدا ، کلید هر درستی و مایه اصلاح هر تباهی است .
* امام علی ( ع ) :
غفلت و بی خبری بر هرکس چیره گردد دلش میمیرد .
* امام علی ( ع ) :
بیداری چشمها با غفلت و بی خبری دل ها سودی نمیدهد .
* امام علی ( ع ) :
هرگز به معروف راه نخواهی یافت مگر از منکر روی گردان شوی .
* حضرت محمد ( ص ) : منیه المرید
هر علمی در روز قیامت برای صاحب خود وبال است مگر کسی که به علمش عمل کند .
* امام سجاد ( ع ) : صحیفه سجادیه
بار خدایا ! ای کسی که یاد تو برای ذاکرین مایه ی شرافت است و شکرت برای شاکرین رستگاریست و طاعتت برای اطاعت کنندگان مایه نجات است . بر محمد و آل او درود فرست و ما را به توفیق خود تأیید فرما و ما را به هدایت و راهنماییت استوار ساز و دیده ی دل های ما را از آنچه خلاف دوستی و محبت توست نابینا گردان و هیچ کدام از اعضا و جوارح ما را در نافرمانی و معصیت خود قرار مده.


 


Normal 0 false false false EN-US X-NONE AR-SA MicrosoftInternetExplorer4

حضرت محمد ( ص ) :

هرکه قرآن را فرا روی خود قرار دهد،او را به سوی بهشت کشاند و هر که آن را پشت خویش نهند ، به سوی دوزخش براند.

* حضرت محمد ( ص ) :

وقتی (از سوی خداوند) به او گفته شد : به زودی امت تو گرفتار فتنه خواهد شد ، پرسیدند : راه خلاص از آن چیست ؟ - : کتاب گرامی خدا ، همان که باطل نه از پیش رو و نه از پشت سر بدو راه نیابد ، چیزی که از سوی حکیمی ستوده نازل شده است . هرکه علم را در جز قرآن بجوید ، خداوند گمراهش کند .

برتری قرآن بر دیگر سخنان ، همچون برتری خدا است بر خلق خود .

* امام علی ( ع ) :

بر شما باد به فرمان برداری از کسی که نمی توانید درباره او عذر نادانی آورید .

* امام صادق ( ع ) :

بدانید که میان خدا و بندگانش نه فرشته مقربی واسطه شود نه پیامبر مرسلی و نه هیچ کس دیگر ، مگر طاعتشان از خداوند ؛ پس در طاعت خدا بکوشید .

* امام علی ( ع ) :

سزاوار ترین مردم به رحمت خدا ، فرمانبردار ترین آنهاست .

* امام علی ( ع ) :

طاعت خدا ، کلید هر درستی و مایه اصلاح هر تباهی است .

* امام علی ( ع ) :

غفلت و بی خبری بر هرکس چیره گردد دلش میمیرد .

* امام علی ( ع ) :

بیداری چشمها با غفلت و بی خبری دل ها سودی نمیدهد .

* امام علی ( ع ) :

هرگز به معروف راه نخواهی یافت مگر از منکر روی گردان شوی .

* حضرت محمد ( ص ) : منیه المرید

هر علمی در روز قیامت برای صاحب خود وبال است مگر کسی که به علمش عمل کند .

* امام سجاد ( ع ) : صحیفه سجادیه

بار خدایا ! ای کسی که یاد تو برای ذاکرین مایه ی شرافت است و شکرت برای شاکرین رستگاریست و طاعتت برای اطاعت کنندگان مایه نجات است . بر محمد و آل او درود فرست و ما را به توفیق خود تأیید فرما و ما را به هدایت و راهنماییت استوار ساز و دیده ی دل های ما را از آنچه خلاف دوستی و محبت توست نابینا گردان و هیچ کدام از اعضا و جوارح ما را در نافرمانی و معصیت خود قرار مده.

مطالب مرتبط

این مطلب را در شبکه های اجتماعی با دیگران به اشتراک بگذارید

اضافه کردن نظر

لطفا نظرات خود را براساس رعایت احترام منتشر نمایید.


کد امنیتی
تازه سازی

ورود