موضوع ماه رجب و فضیلت های آن

گرچه همه زمان ها مخلوق خداست ليكن برخى از آنها از شرافت و ويژگى خاصى برخوردار است. درست است كه همه ماه هاى سال، پرتوى از قدرت جهان آفرين است; امّا سه ماه رجب، شعبان و رمضان، داراى امتياز و برجستگى ويژه اى هستند.
گرچه تمام ماه رجب، نزد خداوند و اولياء گراميش عزيز و ارجمند است ليكن برخى از اوقات آن، فضيلت ويژه اى دارد; مثلا اوّلين شب جمعه ماه رجب، داراى امتيازى بزرگ است. پيامبر اسلام(صلى الله عليه وآله) مى فرمايد: از اولين شب جمعه ماه رجب غافل نشويد; فرشتگان آن را «ليلة الرغائب» مى نامند. چرا كه وقتى يك سوم از شب گذشت، هيچ فرشته اى نيست مگر اينكه در كنار كعبه مشرفه آيد; آنگاه خداوند نظر مرحمت به آنان كند و فرمايد: فرشتگانم! هرچه خواهيد از من بخواهيد. فرشتگان گويند: بارالها حاجت و خواسته ما آن است كه روزه داران ماه رجب را بيامرزى; خداوند متعال فرمايد: آمرزيدم.( اقبال الأعمال)

اگر هيچ حادثه اى در ماه رجب رخ نمى داد، باز هم رجب ارزش خاص و ويژگى استثنائى خود را داشت; ليكن حوادثى در آن به وقوع پيوسته است كه موجب شرافت و كرامت مضاعف اين ماه شده است. آن حوادث عبارتند از:
الف: ولادت امام هادى(عليه السلام) در دوم يا پنجم رجب .
ب: ولادت حضرت امام جواد(عليه السلام) در دهم اين ماه، گرچه قول ديگر هم هست.
ج: ولادت مبارك امام على(عليه السلام) در خانه كعبه معظمه در سيزدهم ماه رجب، ده سال قبل از بعثت.
د: شهادت حضرت امام كاظم(عليه السلام) در بيست و پنجم اين ماه.
هـ: بيست و هفتم اين ماه، عيد مباركى است; چرا كه آخرين پيامبر برگزيده الهى حضرت محمد(صلى الله عليه وآله) در اين روز از جانب خداى متعال مأمور هدايت مردم و ابلاغ هدايت و رسالت الهى گرديد.
  ديگر اعمال ماه رجب
از ديگر اعمال مهم و ارجمند اين ماه خواندن اذكار دعاهايي است كه از سوي معصومين (عليهم السلام) روايت شده است. از جمله آنكه:
1ـ در طول ماه هزار بار خواندن اين دعا: استغفرالله ذوالجلال و الاكرام من جميع الذنوب و الاثام. شيخ صدوق در اين باره روايت كرده است كه هر كس اين دعا را در رجب هزار بار بخواند خداوند به او مي‌گويد: اگر تو را نيامرزم خداي تو نيستم، خداي تو نيستم.
2ـ خواندن سوره توحيد ده هزار يا هزار بار كه هر كس در رجب اين سوره را هزار بار بخواند در قيامت پاداشي برابر عمل هزار پيامبر و هزار فرشته خواهد داشت و هيچ كس از او به خدا نزديكتر نخواهد بود جز آنكه پيش از اين سوره را خوانده باشد.
3ـ گفتن هزار بار لا اله الا الله و روايت شده هر كس در رجب هزار بار لا اله الا الله بگويد خداوند صد هزار حسنه براي او مي‌نويسد و صد كاخ بهشتي به او مي‌دهد.
4ـ صدبار خواندن اين دعا: استغفرالله الذي لا اله الا هو وحده لا شريك له و اتوب اليه كه روايت شده هر كس اين دعا را صد بار بگويد و پس از آن صدقه انفاق نمايد خداوند كارش را با بخشش و آمرزش پايان دهد و اگر همان را چهارصد بار بگويد خداوند پاداش صد شهيد را به او مي‌دهد.
5به پيروي از امام سجاد (عليه السلام) در همه ماه در سجده‌هاي خود اين دعا را بخواند: عظم الذنب من عبدك فليحسن العفو من عندك
6ـ از جمله اعمال ديگر ماه رجب كه داراي فضيلت بي شماري است خواندن دعاي يا من ارجوه لكل خير بعد از هر نماز واجب است اين دعا در مفاتيح الجنان ذكر شده و براي فرد فضيلت‌هاي بي شماري را به همراه دارد
7ـ خواندن دعاي اللهم اني اسالك صبر الشاكرين لك در هر روز. در كتاب اقبال در مورد اين دعا آمده است كه معلي از حضرت امام صادق (عليه السلام) خواست تا دعايي به او بياموزد كه تمام معارف شيعه را در برداشته باشد امام خواندن اين دعا را به او توصيه كرده است
8ـ هر روز اين دعا را خواندن: يا من يملك حوائج السائلين
9-خواندن دعاي اللهم اني اسألك بمعاني جميع ما يدعوك به ولاة امرك كه از دست خط حضرت ولي عصر نقل شده است و دعايي است با مضامين بسيار بلند و نيكو كه درهايي از علم  و معرفت را به روي آنكه اهل آن باشد مي‌گشايد
10ـ خواندن دعاي ارجمند و پر مضمون اللهم يا ذالمنن السابغه
11ـ زيارت حضرت امام حسين (عليه السلام) در آغاز و در ميان ماه
12ـ به جاي آوردن نمازهاي ويژه ماه
13- توجه به اعمال روز 13-14-15 رجب که به ایام البیض مشهور است.
به قول حافظ:
تو بندگی چو گدایان به شرط مزد مکن                        که خواجه خود روش بنده ‌پروری داند
اینها همه برای آن است که ما به رستگاری برسیم و تنها راه رستگاری تقوا پیشه کردن است آنگونه خداوند در سوره شمس پس از اینکه هشت بار قسم یاد می کند می فرماید: به راستی هر کس خود را از پلیدی پاک کند رستگار خواهد شد.
احادیث و روایات:
حدیث قدسی:من اين ماه را وسيله ارتباط بين خود و بندگانم قرار داده ام پس هركس به آن چنگ زند، به من مى رسد.( اقبال الأعمال)
پيامبر گرامى ما در بيان عظمت و اهميت ماه رجب مى فرمايد: خداى متعال، در آسمان هفتم، فرشته اى به نام «داعى» قرار داده است. هرگاه ماه رجب فرا رسد، آن فرشته دعوت كننده، هرشب تا به صبح گويد: خوشا به حال كسانى كه به ذكر الهى مشغولند; خوشا به حال كسانى كه با ميل و رغبت تمام، رو به سوى درگاه خدا آرند. و خداوند مى فرمايد: من همنشين كسى هستم كه با من همنشين باشد، و مطيع كسى هستم كه فرمان مرا ببرد و آمرزنده ام كسى را كه از من طلب آمرزش كند. اين ماه رجب ماه من، بنده هم بنده من، و رحمت هم از آن من است; هركس مرا در اين ماه بخواند، پاسخ مثبت دهم; و هركس از من چيزى بخواهد، به او عطا كنم; و هركس از من هدايت جويد، هدايتش كنم.( فضائل الأشهر)

امام كاظم(عليه السلام) مى فرمايد: رجب، نام نهرى در بهشت است كه از شير سفيدتر و از عسل شيرين تر است; بنابراين هركس يك روز از ماه رجب را روزه بدارد، خداوند از آن نهر به او خواهد نوشاند.( اقبال الأعمال)
همچنين آن حضرت در روايت ديگرى مى فرمايد: رجب، ماه عظيمى است كه خداوند، اعمال نيك را در آن چند برابر مى فرمايد و گناهان را در آن محو مى كند. پس هركس يك روز از ماه رجب را روزه بگيرد، به اندازه مسير يك سال از جهنّم دور و هركس سه روز از آن ماه را روزه بدارد، بهشت بر او واجب مى شود.( اقبال الأعمال)

حضرت امام صادق(عليه السلام) نيز مى فرمايد: آن گاه كه قيامت برپا شود، منادى الهى فرياد زند: «أين الرجبيّون؟»; كجايند آنانكه ماه رجب را گرامى داشتند و از آن، بهره ها بردند؟ از آن انبوه جمعيت، گروهى برخيزند كه نور جمالشان محشر را روشن كند. بر سر آنان تاج هاى شاهى كه مرصّع به درّ و ياقوت است، قرار دارد و در طرف راست هرنفر از آنان هزار فرشته، در سمت چپ نيز هزار فرشته به او كرامت و تعظيم الهى را تبريك گويند. از جانب الهى ندا آيد: بندگان و كنيزانم، به عزت و جلالم سوگند، شما را جاى و مقام گرامى و عطاياى فراوان دهم و شما را در جايى جاى دهم كه از زير آن نهرها جارى است و شما در آن جاويد خواهيد بود زيرا شما داوطلبانه براى من در ماهى كه من بزرگش داشتم روزه گرفتيد. سپس، خطاب به فرشتگان فرمايد: فرشتگان من! بندگان و كنيزان را به بهشت داخل كنيد. در اينجا حضرت صادق(عليه السلام) فرمود: اين پاداش، براى كسى است كه گرچه يك روز از اول يا وسط يا آخر ماه رجب را روزه بدارد.( اقبال الأعمال)

موضوع درك قرآن

وَإِذَا قُرِئَ الْقُرْآنُ فَاسْتَمِعُواْ لَهُ وَأَنصِتُواْ لَعَلَّكُمْ تُرْحَمُونَ ﴿ سوره ۷: الأعراف  آيه ۲۰۴﴾
هنگامي كه قرآن خوانده شود گوش فرا دهيد و خاموش باشيد تا مشمول رحمت خدا شويد.

موضوع اخلاص در اعمال و رياكاري از ديدگاه قرآن

وَلَقَدْ أُوحِيَ إِلَيْكَ وَإِلَى الَّذِينَ مِنْ قَبْلِكَ لَئِنْ أَشْرَكْتَ لَيَحْبَطَنَّ عَمَلُكَ وَلَتَكُونَنَّ مِنَ الْخَاسِرِينَ ﴿ سوره ۳۹: الزمر آيه ۶۵﴾ و قطعا به تو و به كسانى كه پيش از تو بودند وحى شده است اگر شرك ورزى حتما كردارت تباه و مسلما از زيانكاران خواهى شد

منظور از شرك، شرك خفي است: يعني در عملي كه مربوط بخداست غيرخدا را شريك قرار دهي (رياكاري). به عبارتي براي به به و چه چه ديگران عبادت كردن!

نقطه مقابل شرك اخلاص است كه بايد عباداتمان خالص و فقط براي خدا باشد نه براي خشنودي و رضايت ديگران

وَمَا يُؤْمِنُ أَكْثَرُهُمْ بِاللّهِ إِلاَّ وَهُم مُّشْرِكُونَ ﴿ سوره ۱۲: يوسف آيه ۱۰۶﴾ و بيشترشان به خدا ايمان نمى‏آورند جز اينكه [با او چيزى را] شريك مى‏گيرند

خداوند در قرآن هشدار ميدهد كه عده اي در قيامت ميفهمند كه اعمالشان پوچ بوده زيرا براي غير خدا انجام داده اند.

هدف بحث:‌دوري از شرك و پرهيز از رياكاري و توجه به اخلاص در اعمال

وَإِذْ قَالَ لُقْمَانُ لِابْنِهِ وَهُوَ يَعِظُهُ يَا بُنَيَّ لَا تُشْرِكْ بِاللَّهِ إِنَّ الشِّرْكَ لَظُلْمٌ عَظِيمٌ ﴿ سوره ۳۱: لقمان آيه ۱۳﴾ به خاطر بياور هنگامي را كه لقمان به فرزندش گفت - در حالي كه او را موعظه مي‏كرد - پسرم! چيزي را شريك خدا قرار مده كه شرك ظلم عظيمي است.

إِنَّ اللّهَ لاَ يَغْفِرُ أَن يُشْرَكَ بِهِ وَيَغْفِرُ مَا دُونَ ذَلِكَ لِمَن يَشَاءُ وَمَن يُشْرِكْ بِاللّهِ فَقَدِ افْتَرَى إِثْمًا عَظِيمًا ﴿ سوره ۴: النساء آيه ۴۸﴾

خداوند (هرگز) شرك را نمي‏بخشد! و پائين تر از آن را براي هر كس بخواهد (و شايسته بداند) مي بخشد، و آن كس كه براي خدا، شريكي قرار دهد، گناه بزرگي مرتكب شده است.

موضوع: ايمان به عالم غيب
بزرگترين آزمايش انسانها ايمان به خداست، يعني اعتماد به خداوند. پشت پرده دنيا قيامتي هست، بهشت و جهنمي هست، آيا من(خدا) را باور داري؟ درصورتي كه جهنم و بهشت را ببينيم و بعد ايمان به عالم غيب بياوريم به چشم خود ايمان آورده ايم نه به خداوند!

إِنَّ السَّاعَةَ ءاَتِيَةٌ أَكَادُ أُخْفِيهَا لِتُجْزَى كُلُّ نَفْسٍ بِمَا تَسْعَى ﴿ سوره ۲۰: طه آيه ۱۵﴾ رستاخيز بطور قطع خواهد آمد من مي‏خواهم آن را پنهان كنم تا هر كس در برابر سعي و كوشش خود جزا ببيند.

ميفرمايد ميدانيد چرا آن را (عالم غيب و قيامت) پنهان كردم، تا اينكه معلوم شود چه كسي به من اعتماد ميكند و ايمان مي آورد. سوال پيش ميايد كه وقتي چيزي را ما نديده ايم چطور به آن ايمان بياوريم؟! فرق انسان و حيوانات عقلي است كه به انسان داده شده، انسان ميبايست با كمك عقل خود علامت ها را مشاهده و واقعيت معاد را كنكاش كند.

موضوع: ارزيابي خداوند از ضعف هاي انسان 1

ذَلِكَ الَّذِي يُبَشِّرُ اللَّهُ عِبَادَهُ الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ قُل لَّا أَسْأَلُكُمْ عَلَيْهِ أَجْرًا إِلَّا الْمَوَدَّةَ فِي الْقُرْبَى وَمَن يَقْتَرِفْ حَسَنَةً نَّزِدْ لَهُ فِيهَا حُسْنًا إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ شَكُورٌ ﴿سوره ۴۲: الشورى آيه ۲۳﴾

اين همان است كه خداوند به بندگانش كه ايمان آورده‏اند و كارهاى شايسته كرده‏اند، مژده داده است، بگو براى آن كار از شما مزدى نمى‏طلبم، مگر دوستدارى در حق نزديكان [/اهل بيتم‏]، و هر كس كار نيكى كند، در آن برايش جزاى نيك بيفزاييم، چرا كه خداوند آمرزگار قدردان است‏

از اين آيه برداشت ميشود كه محبت همراه با اطاعت از پيامبر(ص) و اهل بيتش باعث خشنودي پيامبر و خشنودي پيامبر(ص) خشنودي خداست...

موضوع: ماه شعبان و ارزيابي خداوند از ضعف هاي انسان 2
پيامبر اكرم (ص): ماه شعبان ماه شريفي است و آن ماه من است. حاملان عرش الهي آن را بزرگ ميشمارند و حق آن را ميشناسند. اين ماه را شعبان ناميده اند، زيرا در آن ارزاق مومنان تقسيم ميشود، در اين ماه روزي بندگان خدا زياد ميگردد و حاجات مومنان برآورده مي‌شود و بهشت آذين بسته ميشود.

إِنَّا عَرَضْنَا الْأَمَانَةَ عَلَى السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَالْجِبَالِ فَأَبَيْنَ أَن يَحْمِلْنَهَا وَأَشْفَقْنَ مِنْهَا وَحَمَلَهَا الْإِنسَانُ إِنَّهُ كَانَ ظَلُومًا جَهُولًا ﴿ سوره ۳۳: الأحزاب آيه ۷۲﴾

ما امانت (خويش) را بر آسمانها و زمين و كوهها عرضه داشتيم آنها از حمل آن ابا كردند و از آن هراس داشتند، اما انسان آنرا بر دوش كشيد!، او بسيار ظالم و جاهل بود (قدر اين مقام عظيم را نشناخت و به خود ستم كرد)

موضوع: شكرگزاري به درگاه الهي

راز موفقيت هاي حضرت ابراهيم چه بود؟ مطئنا درصورتي كه به آن پي ببريم و عمل كنيم ما هم به آن موفقيت ها و نعمتها ميرسيم. ابتدا گوشه اي از نعمتهايي كه حضرت ابراهيم بدست آورده بود را بررسي ميكنيم:

وَمَنْ أَحْسَنُ دِينًا مِّمَّنْ أَسْلَمَ وَجْهَهُ لله وَهُوَ مُحْسِنٌ واتَّبَعَ مِلَّةَ إِبْرَاهِيمَ حَنِيفًا وَاتَّخَذَ اللّهُ إِبْرَاهِيمَ خَلِيلًا ﴿سوره ۴: النساء آيه ۱۲5﴾

و دين و آئين چه كسي بهتر است از آن كس كه خود را تسليم خدا كند، و نيكوكار باشد و پيرو آئين خالص و پاك ابراهيم گردد و خدا ابراهيم را بدوستي خود انتخاب كرد.

وَكَذَلِكَ نُرِي إِبْرَاهِيمَ مَلَكُوتَ السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ وَلِيَكُونَ مِنَ الْمُوقِنِينَ ﴿سوره ۶: الأنعام آيه ۷۵﴾
اينچنين ملكوت آسمانها و زمين را به ابراهيم نشان داديم، تا اهل يقين گردد.

و بسيار نعمتهاي ديگر...

موضوع: پروردگار، مولاي مومنين

همه چيز از آن خداست...

وَإِن تَوَلَّوْاْ فَاعْلَمُواْ أَنَّ اللّهَ مَوْلاَكُمْ نِعْمَ الْمَوْلَى وَنِعْمَ النَّصِيرُ ﴿سوره ۸: الأنفال آيه ۴۰﴾
و اگر روى گرداندند [شما مسلمانان‏] بدانيد كه خداوند سرور شماست، چه نيكو سرورى و چه نيكو ياورى‏
خداوند در اين آيه اعلام ميكند كه اول و آخر و مبدا و مقصد و.. همه چيز خداست..
لازمه اينكه بتوانيم خدا را مالك و همه كاره و مولاي جهان بدانيم ايمان و عمل به دستوراتش است.

اللّهُ وَلِيُّ الَّذِينَ آمَنُواْ يُخْرِجُهُم مِّنَ الظُّلُمَاتِ إِلَى النُّوُرِ وَالَّذِينَ كَفَرُواْ أَوْلِيَآؤُهُمُ الطَّاغُوتُ يُخْرِجُونَهُم مِّنَ النُّورِ إِلَى الظُّلُمَاتِ أُوْلَئِكَ أَصْحَابُ النَّارِ هُمْ فِيهَا خَالِدُونَ ﴿سوره ۲: البقرة آيه ۲۵۷﴾
خداوند، ولي و سرپرست كساني است كه ايمان آورده‏اند، آنها را از ظلمتها، به سوي نور بيرون مي‏برد. (اما) كساني كه كافر شدند، اولياي آنها طاغوتها هستند، كه آنها را از نور، به سوي ظلمتها بيرون مي‏برند، آنها اهل آتش اند و هميشه در آن خواهند ماند.
خداوند مولاي جهانيان است و كسي كه خداوند را مولا و سرپرست خود ميداند بايد اين را با عمل به دستوراتش ثابت كند.

موضوع: فضيلت هاي روزه در ماه مبارك رمضان

وَإِذْ أَخَذْنَا مِيثَاقَكُمْ وَرَفَعْنَا فَوْقَكُمُ الطُّورَ خُذُواْ مَا آتَيْنَاكُم بِقُوَّةٍ وَاسْمَعُواْ قَالُواْ سَمِعْنَا وَعَصَيْنَا وَأُشْرِبُواْ فِي قُلُوبِهِمُ الْعِجْلَ بِكُفْرِهِمْ قُلْ بِئْسَمَا يَأْمُرُكُمْ بِهِ إِيمَانُكُمْ إِن كُنتُمْ مُّؤْمِنِينَ ﴿سوره ۲: البقرة آيه ۹۳﴾
و ياد كنيد كه از شما پيمان گرفتيم و [كوه‏] طور را برفراز شما برافراشتيم [و گفتيم‏] آنچه به شما داده‏ايم، به جد و جهد بگيريد و گوش شنوا داشته باشيد، گفتند شنيديم و [در دل گفتند] سرپيچيديم [و نشنيده گرفتيم‏] و بر اثر كفرشان مهر گوساله در دلشان سرشته شد، بگو اگر مؤمن باشيد چه بد است آنچه "ايمان" شما به آن فرمان ميدهد

خود را مخاطب قرار دهيم و با اين ديد قرآن بخوانيم كه قراردادي بين ما و خداست و ميباسيت به آن عمل كنيم... اگه ادعاي خداپرستي ميكنيم، چه جور بنده اي هستيم كه دستورات خدا رو عمل نميكنيم! اين ايمان دست كمي از گوساله پرستي قوم بني اسرائل نداره (گفتيم ايمان آورديم و عمل ميكنيم، اما به عمل طور ديگه اي رفتار ميكنيم!)

يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ كُتِبَ عَلَيْكُمُ الصِّيَامُ كَمَا كُتِبَ عَلَى الَّذِينَ مِن قَبْلِكُمْ لَعَلَّكُمْ تَتَّقُونَ ﴿سوره ۲: البقرة آيه ۱۸۳﴾
اي افرادي كه ايمان آورده‏ايد، روزه بر شما نوشته شد همان گونه كه بر كساني كه قبل از شما بودند نوشته شده، تا پرهيزكار شويد.

در قراردادي كه مابين ما و خدا بسته شده واجبي بنام روزه بچشم ميخورد. براي درك بهتر قرار داد مراجعه كنيد به موضوع "پروردگار مولاي مومنين".
اما روزه چه شرايطي دارد و چگونه بگيريم؟ اصلا فلسفه و فايده روزه چيست؟

موضوع: شرايط قبولي دعا

قاعده ي دعا، روش دعا كردن علت و بايدها و نبايدهاي آن چيست؟

دعاي ما چگونه مستجاب ميشود و چرا بعضي دعاها برآورده نميشود... دعا دو مفهوم دارد: به مفهوم عبادت و به مفهوم درخواست. خيلي از ما دعا به معني عبادت را درك نكرده و به همين علت دعاهايمان برآورده نميشود...

خداوند ميفرمايند شما را خلق كرده ام تا مشخص شود كدام يك از شما بهتر عمل ميكني (احسن عمل) نه اينكه كدام بيشتر عمل ميكنيد (اكثر عمل!)

يكي از دستورات خداوند را انتخاب كرده ايم كه مخصوصا در اين ماه (ماه مبارك رمضان) بسيار تاثير گذار است، و ميخواهيم آفات آن و بهترين روش اجراي آن را پيدا كنيم...

وَإِذَا سَأَلَكَ عِبَادِي عَنِّي فَإِنِّي قَرِيبٌ أُجِيبُ دَعْوَةَ الدَّاعِ إِذَا دَعَانِ فَلْيَسْتَجِيبُواْ لِي وَلْيُؤْمِنُواْ بِي لَعَلَّهُمْ يَرْشُدُونَ ﴿سوره ۲: البقرة آيه ۱۸۶﴾
و هنگامي كه بندگان من از تو درباره من سؤ ال كنند (بگو) من نزديكم! دعاي دعا كننده را به هنگامي كه مرا مي‏خواند پاسخ مي‏گويم، پس آنها بايد دعوت مرا بپذيرند و به من ايمان بياورند تا راه يابند (و به مقصد برسند).